Биология пәні бойынша емтихан билеттері
Билет №1
1.Энергетикалық және пластикалық зат алмасудың өз ара байланысы.
2.Эволюция
3.Берілген өсімдік кеппешөптерін пайдаланып,өсімдіктің қандай класқа жататынын анықтау.
Билет №2
1. Адамның тыныс алуы, маңызы және мәні.
2. Өсімдіктер дүниесі,олардың құрылысы және тіршілік әрекеті.
3. Қосжарнақтылар класына жататын өсімдікті кеппешөп арқылы анықтау.
Билет №3
Тірі ағзалардағы заттардың тасымалдануы.
Эволюция үдерісінде хордалы ағзалардың күрделенуі.
Микропрепарат дайындап,оны микроскоппен қарау.(Пияз қабығы)
Билет№4
1.Жасушаның химиялық құрамы.
2. Паразиттік ағзалар.
3.Өсімдік,қыран,шегіртке және кесіртке компоненттері болып саналатын жер беті экожүйесінің қоректік тізбегін құрастыру.
Билет№5
1.Нәруыздар,олардың ағзадағы маңызы.
2.Ағзалардың көбеюінің биологиялық маңызы. Көбею әдістері.
3. Өсімдіктерді жүйелеу.
Билет№6
1.Көмірсулар және майлар,олардың ағзадағы маңызы.
2. Иммунитет. Жұқпалы аурулармен күресу шаралары.
3. Берілген өсімдік кеппешөптерін пайдаланып,өсімдіктің қандай класқа жататынын анықтау.
Билет №7
1.Ядро,оның құрылысы
2. Тірі ағзалар дүниесінің қазіргі жүйесі.
3.Микроскоп құрылысы.
Билет №8
1.Жасушаның бөлінуі
2.Бактериялар.Олардың құрылысындағы тіршілігіндегі ерекшеліктер,табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы.
3. Кеппешөп үлгісінен раушангүлділер тұқымдасына жататын өсімдіктерді анықтау.
Билет №9
1.Фотосинтез.Өсімдіктердің маңызы.
2.Адамның жоғарғы жүйке жүйесінің ерекшеліктері.
3.Жануар және өсімдік жасушасының арасындағы айырмашылығы.
Билет №10
1.Тірі ағзаларға тән айырмашылық белгілері.
2.Экожүйе
3. Кеппешөп үлгісінен раушангүлділер тұқымдасына жататын өсімдіктерді анықтау.
Билет№11
1.Түқым қуалаушылық және өзгергіштік.
2.Табиғи және жасанды экожүйе.
3.Бөлме өсімдіктерінің арасынан даражарнақты және қосжарнақты өсімдіктерді анықтап, белгілерін атаңдар .
Билет №12
1.Ядросыз және ядролы ағзалар.
2.Биосфера
3. Тұқымдарды себу.
Билет№13
1.Биологиялық табиғат және адамның әлеметтік маңызы.
2.Органикалық дүниенің эволюциясы,оның себептері және нәтижесі.
3.Көртышқанның топыраққа бейімделуін баяндау.Топыраққа бейімделуінің қалай пайда болғанын түсіндіру.
Билет № 14
Қоректену. Өсімдіктердің қоректену ерекшеліктері.
Табиғи сұрыпталу.
Кактустардың тіршілік ету ортасына бейімделуін сипаттаңдар.
Билет № 15
Биотикалық байланыстар, экожүйедегі орны.
Витаминдер, олардың заталмасудағы рөлі. Азық-түліктердегі витаминдерді сақтау әдістері.
Теориялық жағынан алып қарасақ, бір торғай жұбының ұрпағы 10 жылда саны 200 млрд. астам дарақты құрады. Табиғатта осы жағдай неге болмайды, түсіндіріңдер.
Билет № 16
Вирустар — тіршіліктің жасушасыз түрі, олардың құрылыс ерекшеліктері және қызметі.
Тік жүруге және еңбек етуге байланысты адам қаңқасының ерекшелігі.
Неге, ағашсаңырауқұлақ паразит саңырауқұлақтарға жатқызылады, түсіндіріңдер.
Билет №. 17
Экожүйенің адам әрекеті әсерінен өзгеруі.
Жануарлар дүниесіне сипаттама. Биосферадағы жануарлар рөлі.
Төмендегі өсімдіктердің көбею әдістерін көрсетіңдер: бидай, картоп, бүлдірген.
Билет № 18
Ч.Дарвиннің органикалық дүние эволюциясы жөніндегі ілімі.
Сүтқоректі жануарлармен адамның ұқсастығы және айырмашылығы.
Үй өсімдіктерін пайдалана отырып, ауада қоректену қызметін орындауға бейімделу жақтарын көрсетіңдер.
Билет № 19
Өсімдік және жануар жасушаларының құрылысы мен тіршілік әрекеттері. Олардың ұқсастығы мен айырмашылығы.
Адамның тұқымқуалау аурулары және олардың алдын алу.
Тұқым аттарын анықтаңдар.
Билет № 20
1. Ағзалардың тіршілік ету ортасына бейімделуі- эволюция нәтижесі.
2.Рефлекс — жүйке қызметінің негізі. Шартты және шартсыз рефлекстер, адам және жануар өміріндегі рөлі.
3.Тұқым таралу әдістерін анықтаңдар.
Билет № 21
Түрлердің көптүрлілігі - эволюция нәтижесі. Өсімдіктер мен жануарлардың сирек кездесетін және жойылып бара жатқан түрлері және оларды қорғау жолдары.
Адам денсаулығын жақсартатын және бұзатын факторлар.
Сұқ саусақтың кез келген буынының созылуы кезіндегі алғашқы көмек шараларын көрсет.
Билет № 22
Адамдардың жануарлардан шыққандығының дәлелдемелері.
Саңырауқұлақ дүниесіне сипаттама.
Ормандағы іші қуыс ағаштар кесіп тасталды, содан кейін мықты жас ағаштарды зиянкестер жеп қойды, соның салдарынан орман жойылды. Түсіндіріңдер неге.
Билет № 23
Өсімдіктер мен жануарлар селекциясының негізгі әдістері.
Қыналар , олардың құрылысы, органикалық дүние жүйесіндегі орны, табиғаттағы рөлі.
Қолдың ірі қан тамырларын жарақаттағанда көрсетілетін алғашқы жәрдемді көрсетіңдер.
Билет № 24
Табиғи ортаның мутагендермен ластануы және, және оның зардабы.
Гормондар, ағза қызметін реттеудегі рөлі.
Тапсырманы орында. Көптеген аймақтарда қасқырларды жою кейбір бұтақтар түрлері мен өсіп келе жатқан ағаштарды жоятын тұяқтылар санының артуына алып келді. Қалай, осы бірлестікте тепе-теңдікті қалыпқа келтіруге болады.
Билет № 25
Түр , оған сипаттама. Түрлердің көптүрлілігі.
Ферменттер, олардың ағзадағы рөлі.
3.1-2 жылда 1 га орманда 20 мың –ға жуық өсімдіктер тіршілік етсе. 100 жылдан кейін осы аумақта 400-700 ағаштар ғана қалады. Неге?
Составила рук. ГМО Калдыраева Г.Ш.