Презентация по химии на тему "Химиялық реакциялардың типтері» 8 класс

Тақырыбы:

8 сынып

Химия пәні мұғалімі: Битабарова Хадиша Исабековна

Оқу мақсаты

• 8.2.2.1 - бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеу.

Ба ғалау критерийлері

• бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктей алады.

Химиялық реакциялардың типтері

ф

Бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакциялардың жіктелуі

Қосылу реакциясы

Айырылу реакциясы

Орынбасу реакциясы

Алмасу реакциясы

Қосылу реакциясы

ф

Қосылу реакциясы (немесе синтез) деп екі немесе одан да көп реагенттердің қосылып, құрылысы күрделірек өнім шығаруын айтамыз. Қосылу реакцияларына жай заттардың (күкірттің, фосфордың, көміртектің...) ауада жануын жатқызуға болады.

S + O 2  → SO 2

→

+

күкірт

оттек

күкірт ( IV) оксиді

Айырылу реакциясы

ф

Бір реагенттің құрылысы қарапайым екі немесе одан да көп өнімдерге бөліну реакциясын  айырылу  реакциясы деп атаймыз.

CaCO 3  → CaO + CO 2

→

+

кальций карбонаты

кальций оксиді

көміртек (IV) оксиді

Орынбасу реакциясы

ф

Реакцияға қатысушы заттар құрамындағы элементтерімен алмасса, бұл реакция түрі  орынбасу  деп аталады. Мысалы, болат шегені мыс купоросы ерітіндісіне салып, темір купоросын аламыз (темір мысты оның тұзынан ығыстырды) 

Fe + CuSO 4  → FeSO 4  + Cu.

Темір (ІІ) сульфаты

+

→

Мыспен қапталған шеге

Темір шеге

Мыс купаросы ерітіндісі

Алмасу реакциясы

ф

Екі күрделі қосылыстар арасында бөлшектерінің алмасуы жүретін реакцияны алмасу реакциясы түріне жатқызады. Бұл реакциялардың көбісі сулы ерітінділерде жүреді.

Бейтараптану реакциялары алмасу реакция типінің мысалы бола алады: 

NaOH + HCl → NaCl + H 2 O

Қышқыл мен негіз әрекеттесіп, нәтижесінде су мен тұз түзілетін реакция  бейтараптану  реакциясы деп аталады.

6

Бекіту тапсырмасы

1-тапсырма. Бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеңіз:

• SO 3 + H 2 O = H 2 SO 4

• CaCO 3 = CaO + CO 2
• CaCO 3 + CO 2 + H 2 O = Ca(HCO 3 ) 2
• BaCl 2 + H 2 SO 4 = BaSO 4↓ + 2HCl
• Fe(OH) 2 = FeO + H 2 O
• Fe + 2HCl = FeCl 2 + H 2

Дескриптор:

Білім алушы

- бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктейді

6

Дұрыс жауабы

1-тапсырма. Бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеңіз:

• SO 3 + H 2 O = H 2 SO 4

• CaCO 3 = CaO + CO 2
• CaCO 3 + CO 2 + H 2 O = Ca(HCO 3 ) 2
• BaCl 2 + H 2 SO 4 = BaSO 4↓ + 2HCl
• Fe(OH) 2 = FeO + H 2 O
• Fe + 2HCl = FeCl 2 + H 2

Қосылу реакциясы

Айырылу реакциясы

Қосылу реакциясы

Алмасу реакциясы

Айырылу реакциясы

Орынбасу реакциясы

Дескриптор:

Білім алушы

- бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктейді

6

Қорытынды

Бүгінгі сабақта:

• бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеуді үйрендім

6

Қосымша р есурстар

- Химия оқулығы 8 сынып Оспанова М.Қ., Белоусова Т.Г.

• https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/ 8 -synyp/

6